Zeytinyağının Tarihçesi
Çağlar Boyu Değişmeyen
Antik Yunanda elaia, Latince olea, İbranice “zeyt” olan zeytinin, tarihin en eski çağlarından günümüze uzanan bir öyküsü vardır. Milattan on bin yıl önceye dallarını uzatan zeytin ağacı, çağlar devirmiş, birçok imparatorluğun yıkılıp gitmesini izlemiş, bambaşka medeniyetlerde, başka başka anlamlar yüklenmiş ama hep vazgeçilmez olmuştur. Nice peygamberlerin ekmeğine katık olacak kadar kutsal, nice yenilmez diktatörlerin yok oluşunu izleyecek kadar ölümsüzdür zeytin ağacı.
Milattan on bin yıl önceye dallarını uzatan zeytin ağacı, çağlar devirmiş, birçok imparatorluğun yıkılıp gitmesini izlemiş, bambaşka medeniyetlerde, başka başka anlamlar yüklenmiş ama hep vazgeçilmez olmuştur. Nice peygamberlerin ekmeğine katık olacak kadar kutsal, nice yenilmez diktatörlerin yok oluşunu izleyecek kadar ölümsüzdür zeytin ağacı. Zeytin, Güney Ön Asya denilen coğrafyada, yani bugünkü Akdeniz’de, kök salmış ilk defa. Ama kullanımı ıslah edildikten sonra olmuş, M.Ö. 4000’lerde, Samiler tarafından. Yani zeytini ilk kim buldu? Samiler…Önce törenlerde kullanılmış, yemekler yapılmış, ateşe atılıp ısınılmış, sonra da vücutlarını temizlemek için kullanmışlar. Kullandıkça geliştirmişler. Her gelen medeniyet, yeni bir şey eklemiş zeytinin öyküsüne. Kazıların söylediğine göre tunç çağında başlamış zeytinden zeytinyağı yapma düşüncesi. Sonra gelsin zeytin yağı ticareti. Fark edilince kıymeti, zeytin fidelerinin yolculuğu başlamış dünyanın dört bir yanına.Her gittiği yerde çok değer görmüş, Hititlerde şiirlere konu olmuş, mitolojiye Tanrıların armağanı olarak geçmiş, olimpiyatlarda ödül olmuş ve hatta değeri o kadar kutsanmış ki Mısır Güneş Tanrısı Ra’nın mezarına ışık kaynağı olmuş zeytin. Ve sonunda Antik Çağın güçlü siyaset adamı Solon tarafından çıkartılan kanunla, korunmaya alınmış. Hal böyle olunca da “sıvı altın” denilen zeytinin kıymeti artmış da artmış.Sadece tarih mi bahsetmiş zeytinden. Dört kutsal kitapta da geçmiş ismi mucizenin. Tevrat ve İncil de Zeytin kelimesi 140 kez geçmiş,
Kur’an-ı Kerim’de zeytin 4 Surede 6 kez geçmiş.Eski Ahitte Nuh’ a zeytin dalı getiren güvercin sayesinde barışın simgesi; İbranice yazılmış bir İncil kitabı olan hakimler kitabına göre ağaçların kralı, tufana direnmesiyle ölümsüzlüğün sembolü olmuş zeytin. Efsanelere konu olmuş, masallara destanlara kahraman olmuş zeytin. Her topluluk bir inanç geliştirmiş zeytine dair. Kutsanmış, saygı görmüş, el üstünde tutulmuş. Kısacası zeytin hep kıymetli olmuş, hep değeri bilinmiş. O da nankörlük etmemiş hep fayda vermiş. Kalpleri, yüzleri ve insanlığı güzelleştirmiş.